![](/media/lib/574/n-wulkan-ef2cbef372a66c47af344adb3c2e8fcc.jpg)
Supererupcja wulkaniczna nie pociągnie za sobą katastrofalnego ochłodzenia Ziemi
5 marca 2024, 08:47Naukowcy z Goddard Institute for Space Studies (GISS) i Columbia University postanowili odpowiedzieć na pytanie, czy supererupcja wulkaniczna mogłaby tak schłodzić Ziemię, że miałoby to katastrofalne skutki dla ludzkości. Wielkie erupcje wulkaniczne, wprowadzając do górnych partii atmosfery duże ilości pyłu, powodują przejściowe ochłodzenie. Tak było w roku 1816 – nazwanym „rokiem bez lata” – który nastąpił po erupcji wulkanu Tambora w kwietniu 1815 r. Autorów badań interesował jednak wpływ znacznie silniejszych erupcji, jak wybuch wulkanu Toba sprzed 74 000 lat
![](/media/lib/137/n-gmt-1-large-a9d93484bfb8889bdeb375987c9ce8b4.jpg)
USA sfinansują tylko jeden, a nie dwa gigantyczne naziemne teleskopy?
1 marca 2024, 15:50Amerykańscy astronomowie od lat liczą na powstanie dwóch wielkich teleskopów – Giant Magellan Telescope w Chile i Thirty Meter Telescope na Hawajach. Budowa pierwszego się rozpoczęła, na potrzeby drugiego produkowane są podzespoły, a rozpoczęcie prac budowlanych opóźnia się w związku z wątpliwościami dotyczącymi wznoszenia teleskopu na świętym szczycie Maunakea. Oba teleskopy finansowane są przez międzynarodowe grupy sponsorów, jednak żaden nie zebrał całości potrzebnych funduszy. Dlatego też liczono, że brakujące kwoty dołoży amerykańska Narodowa Fundacja Nauki (NSF).
![](/media/lib/574/n-bron-a552e139dba48e0f471e39318a942f89.jpg)
Nie ma prostej zależności między przemocą z użyciem broni palnej, a jej liczbą czy wielkością miasta
1 marca 2024, 08:59Nowy Jork znajduje się wśród 15% najbezpieczniejszych miast w USA pod względem przemocy z użyciem broni palnej, donoszą Rayan Succar i Maurizio Porfiri z New York University (NYU). To sugeruje, że polityka władz miasta, której celem jest zapobieganie przestępstwom, przynosi skutki. Naukowcy przeanalizowali ponad 800 amerykańskich miast. Z badań, opublikowanych na łamach Nature Cities, wynika, że nie istnieje prosta zależność pomiędzy liczebnością populacji, odsetkiem zabójstw, posiadaczy broni palnej czy sklepów ją sprzedających.
![](/media/lib/573/n-czoloczubzoltoglowy-40372411db08a9ca4a93393d97c93e6b.jpg)
Udało się wykonać pierwsze zdjęcie zaginionego gatunku ptaka
22 lutego 2024, 10:32Udało się wykonać pierwsze zdjęcie ptaka, który przez American Bird Conservancy był klasyfikowany jako „ptak zaginiony”. Mowa tutaj o czołoczubie żółtogłowym (Prionops alberti), którego nie widziano od ponad 20 lat. Ptak został odnaleziony przez ekspedycję zorganizowaną przez University of Texas w El Paso i kongijskie Centre de Recherche en Sciences Naturelles.
![](/media/lib/572/n-erupcjaszczelinowa-3a7d8b4bda79b187f2e8ef354b1a0a04.jpg)
Na Islandii zanotowano rekordowy wpływ magmy do szczeliny w skorupie ziemskiej
12 lutego 2024, 10:41W październiku ubiegłego roku w regionie Svartsengi na półwyspie Reykjanes na Islandii uformowało się wielkie pęknięcie skorupy ziemskiej. Miało ono 15 kilometrów długości i wiele kilometrów głębokości. Naukowcy z Uniwersytetu Islandzkiego zbadali ilość magmy, która wpłynęła do szczeliny i okazało się, że był to największy wypływ tego typu
![](/media/lib/336/n-fcc-98b464ee1e962ac5de4737546103ae08.jpg)
CERN ujawnia kolejne szczegóły na temat planowanego 100-kilometrowego akceleratora cząstek
6 lutego 2024, 12:11W 2019 r. CERN opublikował wstępny raport projektowy nowego akceleratora cząstek. Future Circular Collider miałby być 4-dłuższy i 6-krotnie potężniejszy niż Wielki Zderzacz Hadronów. W ubiegłym roku rozpoczęto badania polowe w miejscu ewentualnej lokalizacji FCC. Potrwają kilka lat i obejmą ocenę oddziaływań na środowisko, badania sejsmiczne i geotechniczne. Zaś w ostatni piątek (2 lutego) CERN przedyskutował wstępne wnioski z przygotowywanego studium wykonalności FCC.
![](/media/lib/572/n-dunejaskinia-86e4bf9d5978dbc04e524fdae4e3814b.jpg)
Potężne jaskinie dla eksperymentu DUNE już gotowe
5 lutego 2024, 08:58Robotnicy zakończyli kopanie wielkich podziemnych jaskiń, w których w przyszłości zostaną zbudowane olbrzymie wykrywacze cząstek Deep Underground Neutrino Experiment (DUNE). To międzynarodowy projekt, w którym udział bierze też Polska. Nasz kraj bierze udział w rozbudowie kompleksu akceleratorowego w Fermilab. PIP-II, urządzenie zdolne do generowania wiązek protonów o mocy przekraczającej 1 megawat, będzie najpotężniejszym na świecie źródłem neutrin. Jego najważniejszym zadaniem będzie dostarczanie neutrin dla Deep Underground Neutrino Experiment.
![](/media/lib/572/n-milleniumcam-b7a90fce0a65b9b2bf35a6a3930f68af.jpg)
Millenium Camera ma przez 1000 lat fotografować Tucson w Arizonie
5 lutego 2024, 06:02Filozof eksperymentalny Jonathon Keats z University of Arizona jest autorem projektu o nazwie Millennium Camera. W jego ramach na Tumamoc Hill w Tucson w Arizonie ustawiono aparat, który przez 1000 lat będzie fotografował miasto. Został on skierowany w stronę osiedla Star Pass na zachodzie od wzgórza. Ma nie tylko rejestrować przeszłość dla ludzi z przyszłości. Keats chce, by projekt stał się przyczynkiem do dyskusji na temat działań obecnie żyjących pokoleń i ich wpływu na przyszłość.
![](/media/lib/571/n-slownik2-b117160233f2de8072ede7bea18ab3a1.jpg)
Tworzony od 90 lat Polski Słownik Biograficzny będzie miał drugą serię
29 stycznia 2024, 16:39Jeden z największych i najważniejszych projektów naukowych polskiej humanistyki, Polski Słownik Biograficzny (PSB), ukazuje się od 1935 roku. Pracują nad nim naukowcy z Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk. Przez ostatnich 90 lat pracowało przy nim ponad 4000 specjalistów z kraju i zagranicy. Od 2022 roku tworzona jest lista haseł, które znajdą się w serii uzupełniającej słownika. Projekt zbliża się do końca, a na liście znajdzie się 30 tysięcy haseł.
![](/media/lib/571/n-sukniakieszonka-aaa5989c5797df97a3ae00f644c80559.jpg)
Po latach udało się odszyfrować tajemniczą wiadomość ukrytą w XIX-wiecznej sukni
26 stycznia 2024, 13:07Po 10 latach udało się odszyfrować komunikat z karteczek schowanych w sekretnej kieszonce pod turniurą sukni z lat 80. XIX w. Jeszcze w 2022 roku zaszyfrowany tekst znajdował się na internetowej liście 50 najciekawszych nierozszyfrowanych wiadomości. Teraz, podkreśla amerykańska Narodowa Służba Oceaniczna i Atmosferyczna (NOAA), można dzięki niemu odtworzyć historię prognozowania pogody w Ameryce Północnej w XIX w.