Uczeni z Białegostoku rozpoczynają badania genetyczne polskich rysi
20 grudnia 2023, 09:34Naukowcy z Uniwersytetu w Białymstoku, profesor Mirosław Ratkiewicz i doktor Maciej Matosiuk, rozpoczynają badania genetyczne rysi żyjących w Polsce. Prace, prowadzone na zlecenie Zachodniopomorskiego Towarzystwa Przyrodniczego, zaowocują też powstaniem biblioteki genotypów rysi. Obecnie w Polsce żyje mniej niż 120 rysi, które występują na terenie o powierzchni 13 200 km2. Celem projektu ma być zwiększenie liczby zwierząt do 149 i powiększenie areału ich występowania o minimum 4000 km2.
Po raz pierwszy od 150 lat w pobliżu stolicy Nowej Zelandii przyszły na świat młode kiwi
8 grudnia 2023, 10:34Po raz pierwszy od ponad 150 lat w pobliżu stolicy Nowej Zelandii, Wellington, wykluły się pisklęta kiwi. Olbrzymi sukces to efekt wielu lat przygotowań, które poskutkowały rozpoczęciem w ubiegłym roku projektu reintrodukcji kiwi na wzgórzach w pobliżu stolicy. Paul Ward, pomysłodawca projektu reintrodukcji stwierdził, że pojawienie się piskląt to niezwykle ważny krok w kierunku odbudowaniu populacji kiwi w okolicach Wellington.
Muzeum zapomnianych polskich wynalazców – pomóż zdecydować, jak będzie wyglądało
8 grudnia 2023, 09:15Seria „Geniusze i marzyciele” wyciągnęła z zapomnienia nieznanych polskich wynalazców, jak pionier kinematografii Prószyński, awiacji Tański, elektroniki Czochralski, czy serologii Hirszfeld. W czasie realizacji projektu jej twórcy dotarli do wielu niezwykłych obiektów związanych z zapomnianymi geniuszami. I postanowili udostępnić je zainteresowanym. Tak narodził się projekt Timeless – Wirutalnego Muzeum Zapomnianych Wynalazców. A jego twórcy, Stowarzyszenie Rzecznicy Nauki i autorka pomysłu doktor Monika A. Koperska, proszą nas byśmy zdecydowali, jak powinno wyglądać muzeum.
Pandusia Danusia poprawi jakość życia dzieci z chorobą nowotworową
7 grudnia 2023, 15:57Dwie lekarki z Kliniki Onkologii i Hematologii Dziecięcej Uniwersyteckiego Dziecięcego Szpitala Klinicznego (USDK) w Białymstoku opracowały pandusię Danusię - zabawkę edukacyjną, która pomaga oswoić chore onkologicznie dzieci z wkłuciem centralnym wykorzystywanym m.in. w chemioterapii. Dzięki zmniejszeniu lęku, który towarzyszy chorobie i zabiegom medycznym, można znacząco poprawić jakość życia małych pacjentów.
Tainiaro – duży cmentarz łowców-zbieraczy sprzed 6500 lat na dalekiej północy
6 grudnia 2023, 11:41Stanowisko archeologiczne Tainiaro przez kilka dziesięcioleci umykało uwadze większości specjalistów i opinii publicznej. Tymczasem może kryć fascynujące tajemnice na temat naszej przeszłości. Któż by bowiem przypuszczał, że na dalekiej europejskiej północy, w odległości zaledwie 80 kilometrów na południe od kręgu polarnego, może znajdować się duże cmentarzysko łowców-zbieraczy z V tysiąclecia przed naszą erą? Stanowisko jest bowiem interpretowane jako cmentarz, mimo że w grobach nie znaleziono szkieletów.
Na AGH rozpoczęły się prace nad bakteriobójczymi granulami
29 listopada 2023, 12:33Naukowcy z Akademii Górniczo-Hutniczej od lat pracują nad materiałami zastępującymi kości i wspomagającymi ich regenerację. Medycyna stosuje z powodzeniem niektóre ich wynalazki, jak na przykład FlexiOss, biomateriał kościozastępczy opracowany wspólnie z Uniwersytetem Medycznym w Lublinie, który opiera się na mikroporowatych granulach hydroksyapatytowych stworzonych przez Zespół Bioceramiczny AGH. Teraz członkini tego zespołu, doktor Joanna Czechowska, rozpoczyna prace nad materiałem hybrydowym w formie granul, który będzie miał właściwości bakteriobójcze.
Gdy egipskie zabytki wyłaniały się ze szkockiej ziemi. Niezwykła historia z Melville School
28 listopada 2023, 16:29W 1984 roku do Royal Scottish Museum przyszło kilkoro nastolatków, byłych uczniów szkoły w Melville House niedaleko Cupar w szkockim Fife, którzy przynieśli obiekt znaleziony przez jednego z nich za pomocą wykrywacza metali. Kurator, Elizabeth Goring, ze zdumieniem stwierdziła, że chłopcy mają wykonaną z brązu egipską figurkę przedstawiającą mężczyznę. Później eksperci z British Museum uznali, że to niezwykła rzeźba przedstawiająca kapłana z darami. Prawdopodobnie powstała w latach 747–656 p.n.e. Nie było to pierwsze starożytne znalezisko pochodzące z terenu szkoły, które trafiło do nowego miejsca pracy Goring.
W Europie Środkowej odkryto rozległą sieć struktur epoki brązu
27 listopada 2023, 12:15W Europie Środkowej, na południu Kotliny Panońskiej, odkryto sieć struktur z epoki brązu. Jej istnienie może pomóc w opisaniu, w jaki sposób pojawiły się wielkie forty epoki brązu, które przed epoką żelaza były największymi konstrukcjami w Europie. Odkrycie, autorstwa naukowców z University College Dublin oraz ich kolegów z Serbii i Słowenii, było możliwe dzięki połączeniu danych z fotografii satelitarnych i lotniczych.
Centrum Drogi Mlecznej na orkiestrę. NASA zaprosiła kompozytorkę do pracy nad partyturą
23 listopada 2023, 13:21Od trzech lat należące do NASA Chandra X-ray Center prowadzi projekt „udźwiękowienia” kosmosu. Polega on na przypisywaniu dźwięków do danych uzyskiwanych za pomocą teleskopów. Teraz jednak spróbowano czegoś zupełnie innego. We współpracy z kompozytor Sophią Kastner „udźwiękowiono” centrum Drogi Mlecznej, przekładając dane na nuty i tworząc partię dla orkiestry. To jak pisanie fikcyjnej historii opierającej się w dużej mierze na faktech. Bierzemy dane z kosmosu, przekładamy je na dźwięki, dodajemy coś nowego i ludzkiego, mówi Kastner.
Pierścień laserów mierzy codzienne zmiany prędkości obrotowej Ziemi
14 listopada 2023, 10:25Na Monachijskim Uniwersytecie Technicznym dokonano pierwszych pomiarów dziennych zmian prędkości obrotowej Ziemi. Stało się to możliwe dzięki udoskonaleniu pierścieniowego interferometru laserowego w Geodetic Observatory Wettzel, który rejestruje dane z niespotykaną wcześniej dokładnością. Pomiary te posłużą do dokładnego określenia położenia naszej planety w przestrzeni, co przyniesie korzyści badaniom nad klimatem i pozwoli na udoskonalenie modeli klimatycznych.